1905 |
fan tiisdei 31 jannewaris 1905 Heidenschap (H. O. en N.), 28 Jan. De uitslag der gisteren alhier gehouden hard- rijderij op schaatsen van schoolkinderen is geweest: Jongens van 10 tot 13 jaar: prijs W. Tjerk- stra, premie D. Gerritsen. Jongens beneden 10 jaar: prijs H. Tjerkstra, premie M. Kuipers. Meisjes: prijs J. Kuipers, premie A. Wes- terbaan. út de Franeker Courant fan tongersdei 2 febrewaris 1905
gouden en zilveren voorwerpen, 5 bank- biljetten van 60 en 18 idem van 40. út de Leeuwarder Courant fan snein 4 febrewaris 1905 Men meldt ons uit Workum, d.d. 2 Febr.: Inzake den alhier gepleegden diefstal zijn tot heden nog geene bepaalde aanhoudingen gedaan. Wel worden door politie en justitie ijverige nasporingen in allerlei richtingen gedaan en loopen hier allerlei geruchten omtrent de daders, doch alles berust op gissingen. Het justitieel onderzoek dient te worden afgewacht. út de Bolswarsche Courant fan tongersdei 9 febrewaris 1905 De diefstal in `t Workumer Heidenschap Friesche Zuidwesthoek, 5 Febr. De diefstal in `t Workumer Heidenschap vormt hier - en `t is alleszins verklaarbaar - schering en inslag van de dagelijkse ge- sprekken. In huis, op straat, in de werk- plaats, aan de koffietafel, overal wordt het sensatiemakende geval besproken en nog eens besproken. `t Is geen wonder - het nieuws is inderdaad zeer belangrijk en men woont hier in dit opzicht in een bijzonder rustigen en veiligen hoek. Sedert Jan Hut c.s. . . . . ., maar laten we vertellen wat men hier met zekerheid en per geruchte weet. Met zeker- heid is bekend, dat de diefstal gepleegd is bij den alleenwonenden zonderling Tjerk, in de wandeling gekke Tjerk genaamd, een man, tamelijk in bonis en... wereldschuw, al jaren lang. Een paar malen al heeft men gepro- beerd zijn goed te stelen, maar `t gelukte niet. Nu is `t wel gelukt, maar nu zullen de daders zich wellicht branden. Want de nummers van `t geldswaardig papier waren genoteerd - `t geschiedde, zegt men, na den laatsten aanslag, door den Burgemeester van Workum - en dat is voor dieven gevaar- lijk. Reeds zegt het gerucht, dat één - ,,men'' noemt er twee - er door in de val geloopen is. Hij zou in een herberg gemaakte vertering met een bankje van f 60 betaald hebben; in een tweede herberg, waar hij `t zelfde plan had, kreeg hij toevallig de krant onder de oogen, waarin de nummers stonden. Hij haaste zich nu dààr te betalen met klein zilver en spoedde zich naar kastelein no. 1 om de banknoot terug te vragen. En hij kreeg ze terug, om ze ten vure te doemen. Wat hiervan is - of `t geheel volksfantasie is, half of heel waar, zal wel spoedig blijken. Dit neemt men voor zeker aan: het probleem zal hier niet moeielijk op te lossen zijn. Nog zegt men, dat de buit geborgen was in een nieuwe trommel, die weer in een kleerkast gesloten was. Tjerk moet de dieven bezig gezien hebben, maar was rustig in bed gebleven. Nader bericht In verband met den gepleegden diefstal is de persoon van T. de V., kruidenier te Workum, Zaterdagavond na een langdurig verhoor ten stadhuize en na confrontatie met den bestolene naar Leeuwarden gevoerd. De verdachte is gehuwd en vader van 8 kinderen. Hepk. Nieuwsbl. v. Fr. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
út de Franeker Courant fan snein 12 febrewaris 1905
út de Leeuwarder Courant fan tiisdei 14 febrewaris 1905 Men meldt ons uit Workum, d.d. 11 Febr.: Het onderzoek inzake den diefstal bij ,,onnoo- zele Tjerk'' is nog steeds in vollen gang. Heden werd de gearresteerde T. de V. weder in zijne woning teruggevoerd, vergezeld door het parket van justitie uit Leeuwarden en bewaakt door een sterke politiemacht, expres voor dit doel ge- requireerd. Het onderzoek in de woning van den verdachte duurde slechts kort. Of dit onder- zoek nieuwe feiten aan het licht bracht, lekt niet uit. De verdachte werd echter ook weder geboeid naar Leeuwarden teruggezonden. út de Franeker Courant fan tongersdei 2 maart 1905
worden. De onlangs als verdacht ge- arresteerde is weer op vrij voeten ge- steld, terwijl verschillende personen opnieuw zijn verhoord. Nieuwsblad van Friesland (Hepkema's Courant) fan woansdei 29 maart 1905 WORKUM, 14 Maart (Per Tel.) De nacht- Stoker aan de gasfabriek alhier R. B. is gis- teren, na een verhoor ten gemeentehuize, ge- vankelijk naar Leeuwarden getransporteerd. of den arrestatie in verband te brengen is met den veelbesproken diefstal bij Tjerk en of de persoon onder invloed van drank uitlatin- gen gedaan heeft, zijn gissingen, die nog geen zekerheid geven. Nieuwsblad van Friesland (Hepkema's Courant) fan sneon 18 maart 1905 WORKUM, 16 Maart. Nadat de nachtsto- ker aan de gasfabriek verleden Maandag is opgebracht naar Leeuwarden, waarschijnlijk in verband met dan geheimzinnigen diefstal bij ,,onnoozele Tjerk'' in het Heidenschap, zijn eenige getuigen opgeroepen, waaronder van het fabriekspersoneel en ook de veertien da- gen in voorloopig arrest gehouden en toen bij gebrek aan bewijs weer op vrije voeten ge- stelde winkelier, die destijds verdenking wekte door het verbranden van een bankbiljet. Nieuwsblad van Friesland (Hepkema's Courant) fan sneon 25 maart 1905 De diefstal in het Heidenschap. Workum, 23 Maart. ....... De hier gegeven teekening ons gezonden, is van het huisje, door Tjerk bewoond, waar vroeger door het kleine raampje aan de voor- zijde en laatst door een der zijramen is inge- broken. Nieuwsblad van Friesland (Hepkema's Courant) fan woansdei 29 maart 1905 BOEREBOELGOED in `T HEIDENSCHAP (Inthiemasloot onmiddelijk bij de Gaastmeer) De Notaris R. MULDER te Heeg is voornemens op Maan- dag 10 April 1905, voormiddags 9 uur, ten verzoeke en ten huize van Mejuffr. De Wed. H. HORNSTRA in `t Heiden- schap (Inthiemasloot, onmid- delijk bij de Gaastmeer), bij boelgoed a contant te verkoo- pen: EEN UITMUNTEND MELK RIJK BESLAG VEE, bestaand uit 27 melke en kalvekoei- en, 6 hokkelingen, 1 beste enter en 1 beste twenter stier; voorts 3 paarden als: 2 beste zwarte merriepaarden, mak en in alle tuig bereden, en 1 best tweejarig zwart merriepaard, eenige mooie suupkalveren, 9 kippen en 1 haan. Boerenreeuw en Gereedschappen 3 beste beslagen hooiwagens, gereide met hoofdstel, varken- stek, karn met toebehooren, kleine karn, kaaspers, koekmo- len, kaasvaten, boter- en brokaden, evenaar met schalen en gewichten, houten emmers, tieme, harken, hooiroeden, pon- tjers, touwwerk, emmerbank; groote en kleine trap, slijp- steen, enz. Een ijzeren SLOEP, zoo goed als nieuw, een partij DROOG SPEK en het geen meer te voorschijn komt. Koekdisschen worden op de Zathe niet toegelaten. Hendrik Hornstra is yn april 1896 stoarn. Syn widdo Harmke Falkena hat it bedriuw oan de Iensumefeart oant maaie 1905 fuortset. No wenje Klaas F. Bakker en Betty de Jong dêr. út de Bolswarsche Courant fan tongersdei 6 april 1905 Workum, 3 April. Naar we uit vertrouw- bare bron vernemen, moeten de twee gear- resteerden, die verdacht worden van den diefstal bij Tjerk in het Heidenschap, thans beiden hebben bekend. Ook moet gebleken zijn, dat de voorwerpen, afkomstig van den diefstal, niet bij den tweeden verdachte op den zolder, doch door den meestersknecht in de gasfabriek onden den vloer, bij het doen van eenige herstellingen, gevonden zijn. Heidenschap, 1 April. De veehouder B. Groenhof alhier heeft ter bemaling van zijn polder een wind-motor gesteld. De resultaten moeten voorloopig gunstig zijn. `t Zal een eigenaardige aanblik zijn, zoo mettertijd alle hier staande watermolens door wind-motors zijn vervangen. Brugt Christiaans Groenhof en Hinke Ages Feenstra buorkje sûnt 1904 oan de Feandyk (no Marten Brugt Groenhof en Antje Zeilstra) út de Friesche Courant fan tongersdei 13 april 1905
út de Bolswarsche Courant fan snein 16 april 1905 Workum. ... - Naar we vernemen, zal de openbare strafzitting, waarin de diefstal ten nadeele van ,,onnoozele Tjerk'' te Heidenschap onder Workum wordt behandeld, plaats hebben op Zaterdag 6 Mei a.s. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
út de Franeker Courant fan sneon 30 april 1905 -- De diefstal te Workum. Voor de rechtbank te Leeuwarden zal Zaterdag. 6 Mei behandeld worden de zaak tegen den kruidenier Tjipke de V., 40 jaar en Rink B., stoker aan de gasfabriek, 29 jaar, beiden te Workum, die verdacht worden ingebroken te hebben bij T. de Jong (onnoozele Tjerk) in het Heidenschap en daar te hebben ontvreemd verschillende gouden en zilveren voorwerpen, alsmede eenige bankbiljetten van 40 en 60 gulden. In deze zaak worden 11 getuigen ge- dagvaard. út de Leeuwarder Courant fan moandei 8 maaie 1905
Rechtzaken
Rechtbank te Leeuwarden
Zitting van Zaterdag 6 Mei
De diefstal bij ,,onnoozele Tjerk te Workum. Heden stonden terecht de 40 jarige Tjipke de V. kruidenier en Rinke B., 29 jaar, stoker aan de gas- fabriek, beiden te Workum, beschuldigd van diefstal met braak en inklimming in de woning van Tjerk de Jong in het Heidenschap onder Workum, gepleegd in den nacht van 27 op 28 Januari j.l., bij welke gelegenheid zij zich meester gemaakt hebben van een groot aantal gouden en zilveren voorwerpen, alsmede van eenige bankbiljetten van 60 en van 40. Er werden in deze zaak 10 getuigen gehoord; de benadeelde was niet verschenen. Het verhoor duurde met een half uur pauze tot ruim 2 uur. Na afloop vorderde de Officier, dat beklaagden zouden worden schuldig verklaard aan diefstal gedurende den voor de nachtrust bestemden tijd, in een woning, door iemand, die zich aldaar buiten weten of tegen den wil van den rechthebbende bevindt, waarbij de schul- dige zich den toegang tot de plaats des misdrijfs heeft verschaft of het weg te nemen goed onder zijn bereik heeft gebracht door middel van braak in inklimming gepleegd door twee vereenigde personen - en dat zij zouden worden veroordeeld tot een gevangenisstraf van 4 jaar en 6 maanden. De verdediger ambtshalve beval beklaagden aan in de clementie de Rechtbank. Uitspraak Woensdag 17 Mei. Yn de Ljouwerter Krante fan tiisdei 9 maaie en de Hepkema fan woansdei 10 maaie 1905 wurdt wiidweidich ferslach dien fan de rjochtsaak (yn beide kranten mear as in heale side). Nieuwsblad van Friesland (Hepkema's Courant) fan 27 maaie 1905 FRIESCHE ZUIDWESTHOEK. 24 Mei. Nu de geruchtmakende diefstal in 't Heiden- schap door de veroordeeling der beklaagden zijn beslag heeft gekregen, kan de zonderling, die er zoo nauw bij betrokken was, maar die er zich hoegenaamd niets van aantrok, - hij vond 't zelfs verbazend lastig - zijn rust her- vinden. Goede menschen echter trachten nog den man tot andere gedachten te brengen en hem terug te brengen van de dwalingen zijns weegs. De goede bedoelingen worden evenwel miskend, gelijk de vorige week nog bleek. Twee mannen gingen naar het eenzame kluis- je en wisten met veel moeite den bewoner te spreken te krijgen. Tjerk hoorde hunne bood- schap aan en zei niets dan zoo nu en dan: ,,Jimme wolle wrokje.'' Men gooide 't over 'n andere boeg, sprak van z'n welstand, het goede leven, dat hij kon genieten enz. - 't hielp niets. ,,Jimme wolle wrokje,'' meer had Tjerk niet te zeggen en 't klonk de bezoe- kers nog na toen ze vertrokken. Men zegt nu, dat er opnieuw pogingen zullen worden aan- gewend om den zonderling onder curateele te stellen. |
Leeuwarder Courant fan freed 6 oktober 1905 Rechtzaken Rechtbank te Leeuwarden Zitting van Woensdag 4 October. In den avond van 1 Sept. stond in den kelder van den veehouder T. Stellingwerf te Heidenschap onder Workum een bord met stukken vleesch. Den volgenden morgen toen de meid Geertje Venema omstreeks 4 uur in `t hok aan de woning kwam, vond ze de tafel van haar plaats geschoven en `t bord met vleesch uit de kelder er op. Van dat vleesch was gegeten. Dit was vreemd. Ramen en deuren van de woning bleken goed gesloten. De zoon des huizes, Gerben, die den vorigen avond laat - 11 uur - was thuis gekomen, deed, toen hij `s morgens opstond, al een even vreemde ontdekking. Hij had vóór naar bed te gaan zijn beurs, horloge en eenige appelen gedaan in zijn pet en deze op de kast in zijn kamer gelegd. Bij `t ontwaken den volgenden morgen was alles nog op zijn plaats - alleen de appels waren verdwenen. De verrassingen waren echter nog niet uit. T. Stellingwerf, de veehouder zelf, vond, toen hij op den morgen van 2 September te 6 uur ongeveer op den zolder kwam, onder dekens verstopt een vreemdeling. Deze noemde zich op een desbetreffende vraag Hendrik de Vries. Zijn verblijf op die plaats, waar `s avonds te voren alles goed was afgesloten geworden, wekte achterdocht. Men zocht verband tusschen zijn aanwezigheid, het verplaatsen van `t vleesch en `t ver- dwijnen der appels. En al trachtte de man Tjemke C., 30 j. en arb. te Hemelum, die later bekende, door een raam in `t hok open te schuiven, naar binnen te zijn gekomen, alleen om gelegenheid te krijgen onder dak te zijn eerst te ontkennen - toen de zaak in handen der politie was gesteld, moest hij toegeven, dat de honger hem parten had gespeeld en hij een visite bracht aan den kelder. Bij die gelegenheid zag hij de deur van 't kamertje, waar de zoon sliep, op een kier staan. De verzoeking werd hem te machtig - hij snoepte een paar appels, zonder echter anders iets van waarde mee te nemen. Voor de Rechtbank bekende hij ook al deze feiten. De Officier er op wijzende, dat bekl. reeds verscheidene vonnissen te zijnen laste heeft, meent toch ook te moeten constateeren, dat dit misdrijf niet zoo zwaar behoeft te worden gestraft als oppervlakkig zou kunnen worden gedacht bij 't lezen der dagvaarding. Eisch 4 maanden gevangenisstraf. De verdediger ambtshalve, mr. P. Kingma Boltjes beveelt beklaagde aan voor een zeer elemente straf. Nieuwsblad van Friesland (Hepkema's Courant) fan sneon 7 oktober 1905 Leeuwarder Rechtbank. 4 Oct. Heidenschap onder Workum. Als de nacht invalt, verlaat de uil zijn schuilplaats en zoekt naar voedsel. Ook de bunzing en zoo menig ander roofdier sluipen rond, om hun onderhoud te bejagen. De strijd om het bestaan scherpt hun oog, houdt de list wakker. Behoedzaam naderen zij hun prooi, binnen klimmende in de huizen van andere dieren, die niet weten van 't hun genakend leed. De mensch . helaas ! ook menig ongeluk- kige, die dezen naam draagt, maar gebrek aan voedsel heeft en soms ook nog deksel mist, spiedt er rond onder den eigendom van hen, wien beter lot beschoren werd ! De strijd om het bestaan scherpt hun oog, legt vrees en geweten het zwijgen op. Daar liep in den nacht van 1 op 2 Septem- ber een man door het Heidenschap. Hij was koud en hongerig; 't geluk had hem reeds lang verlaten. Die man was de dertigjarige T.C., arbeider te Hemelum. Voor de boeren- plaats van T. Stellingwerf bleef hij staan. 't Was alles rustig en stil. Door een raam klom de zwerveling naar binnen. Hij ontstak lucifers en vond in den kelder een bord met vleesch, waaraan hij zich te goed deed. 's Avonds te voren, omstreeks 11 uur, was de zoon des huizes thuisgekomen, per rijwiel. Hij had de fiets in de schuur gezet en de lan- taarn mee naar de zomerkamer genomen, waar hij te bed ging, portemonnaie, horloge en eenige appelen op een kastje leggende. Ook in dit slaapvertrek naam C. een kijkje en stak de appels bij zich. Aan geld en horloge kwam hij niet. Ten slotte heeft de nachtelijke bezoeker zich op den zolder boven den koestal ter ruste be- geven, waar de boer hem den volgenden mor- gen wekte. C. gaf toen op Hendrik de Vries te heeten. Stellingwerf heeft daarop de poli- tie met het gebeurde in kennis gesteld, doch is later naar den burgemeester gegaan, tot de- zen zeggende: ,,als 't een braaf persoon is, dan moest er maar niets van gemaakt worden, want het maakt niet uit, wat hij gestolen heeft.'' Doch politie en Justitie dachten er an- ders over. C. werd gearresteerd en zit nog in voorarrest. Hij legde heden een omstandige bekentenis af met deze tegenwerping, dat hij niet alle, maar slechts twee appels had weg- genomen. De Officier van Justitie vond het feit op zich zelf van ernstigen aard, doch meende, met de omstandigheden rekening houdende, niet de straf te moeten vragen, die in het al- gemeen op dit misdrijf behoort te volgen. Aan den anderen kant echter achtte Spr. het weer van belang, dat bekl. in een meer gun- stig getijde zijn vrijheid terug kreeg. Eisch: 4 maanden gevang. Ambtshalve Verdediger was mr. P. Kingma Boltjes te Jorwerd, die aanvoerde, dat het feit niet zoo ernstig was als het leek. Bekl. had toch feitelijk niets anders gedaan dan zijn honger te stillen. Een kostbaar horloge, dat vlak voor hem lag, liet hij liggen. De man had zijn preventieve hechtenis dan ook meer te dan- ken aan zijn slechte reputatie dan aan het thans begane misdrijf. De gevraagde straf kwam Pl. te zwaar voor. De Officier van Ju- stitie wilde bekl. de gelegenheid geven, in het voorjaar weer aan 't werk te komen, maar hiervan kon toch geen sprake zijn, wijl C. bui- tendien nog een gevangenisstraf van één jaar had te ondergaan, hem onlangs door het Hof opgelegd. Slotzin: aanbeveling in de clement- tie. De útfanhuzer fan de famylje Stellingwerf wie Himmelumer Tjemke Cnossen. Op 18 febrewaris 1875 berne as soan fan Anne Johannes Cnossen en Doutzen Heerings Visser. Anne wie skipper yn Himmelum. Tsjemke is op 1 septimber de jûns likernôch 10¾oere út Warkum wei gien op reis nei Himmelum. Miskien hat er it paad bjuster west, want om 3 oere de nachts stiet er foar de pleats fan Stellingwerf (Heidenskipsterdyk 27, no famylje Engelsma). Alle doarren fan de pleats sitte op slot, mar in rút fan it hok tsjin de pleats oan kin er nei ûnderen skowe. Mei in lusifers makket er ljocht en rint troch de simmerwente, dêr't Gerben Stellingwerf sliept, nei de kelder ta en fynt dêr it fleis. Yn it hok yt er oan in tafel fan it fleis. At er wer nei de kelder wol sjocht er yn de simmerkeamer de apels op de kast yn in pet lizzen en yt der twa fan op. Dêrnei jout er him del ûnder in pear tekkens op de bûthússouder. Likernôch 4 oere ûntdekt de faam Geartsje Venema de panne mei fleis op `e ferskode tafel. Se sjocht dat der fan iten is. Twa oeren letter wurdt Tsjamke troch de boer Tsjeard Stellingwerf fûn en wekker makke. Om likernôch 8 oere sjocht soan Gerben Stellingwerf dat der twa apels misse. De eask wie fjouwer moanne sitte, mar it wurde der twa. Mei Tsjemke is it letter wol goed kommen. Hy wennet dan op in skipke mei de namme Velox Eastman oan `e wâl by it Himmelumer molkfabryk, dêr't er ek wol wurket. It wie in bêste arbeider. Faaks wurke er ek wol yn Dútsklân. At er syn nocht hie, hold er wer op (meidieling J. Luinenburg). Bolswardsche Courant fan tongersdei 5 oktober 1905 Koudum. Maandag j.l. kwam bij den land- bouwer M. Deinum in `t Heidenschap een blauwe postduif aanvliegen. Het dier is aan den rechterpoot gemerkt 205 S 39 aan den linker T 10 Marten Deinum is boer op de Skar nr. 1 Bolswardsche Courant fan sneon 17 desimber 1905 Heidenschap, 14 Dec. De leerlingen van de school op de Brandeburen sparen door middel van spaarbankzegels. 22 van de 31 kinderen doen aan deze wijze van sparen. In één jaar tijds hebben ze gezamenlijk de somma van 55 gulden in hunne boekjes zien ingeschreven, gemiddeld voor ieder een rijksdaalder per jaar of 5 cts. per week. Niet het bespaarde geld alleen geeft rente, maar de lust tot sparen wordt opgewekt. |